{ "title": "Amonyak Kokusu", "image": "https://www.koku.gen.tr/images/amonyak-kokmasi.jpg", "date": "21.01.2024 11:54:18", "author": "Ahmet BOZBIYIK", "article": [ { "article": "Amonyak Kokusu, Hidrojen ve azot birleşimi olan, birtakım aminoasitlerin deaminasyonundan ve aminler ve nükleik asit gibi kaynaklardan meydana gelen amonyak, oldukça keskin kokulu bir gazdır. Suda çözünebilen ve oldukça zehirli bir artık ürün olan amonyak, kimyada NH3 formülü ile gösterilir.

Amonyak OH iyonu içermemesine rağmen zayıf baz özelliğine sahiptir ve gazlaşma gizli ısısının oldukça yüksek olmasından dolayı sanayi tesislerinde soğutucu olarak da kullanılabilmektedir. Atmosfer basıncında - 33.34 ℃ kaynama noktası olan amonyağın, melokül ağırlığı, 17, 0304 g/ mol dür ve -78 ℃ olmasından dolayı havada gaz halinde bulunur. Molekül şekli üçgen piramit şeklinde olan amonyak maddesinin, molekülleri polar olmasından dolayı su içerisinde yüksek miktarda çözünebilir. Amonyak, ilaç, parfüm, gübre ve boya gibi birçok maddenin sentezleme işleminde ilk olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda temizlik maddelerinde de kullanılan amonyak, canlılar için oldukça zehirli bir maddedir ve kullanılırken kesinlikle dikkat edilmesi gerekmektedir.

Kovalent bağlı bir bileşik olan amonyak, insanın gözünü yaşatacak ve bunun akmasına sebep olacak kadar keskin bir kokuya sahiptir. Ticari amaç için kullanılmakta olan ve amonyak olarak bildiğimiz sıvı, amonyak gazı değildir. Amonyağın suyun içerisinde erimiş halde bulunduğu amonyum hidroksittir. Oldukça kuvvetli bir alkali olan amonyum hidroksit evlerimizde temizlik malzemesi olarak kullanılabilir. Sanayide azot ve hidrojenin sıkıştırılmasıyla, kızgın demir ya da platinyum üzerinden getirilmesi ile ve fabrikaların bacasından çıkan dumanların arıtılması sonucu elde edilebilen amonyak gazının zararlarından korunmak oldukça önemlidir.

Amonyak kokusuna maruz kalmanın zararları, çok güçlü ve etkili bir madde olan amonyak maddesinin 5-25 ppm arasında kokusu hissedilebilir ve uzun süre boyunca amonyak kokusuna maruz kalındığı takdirde zehirleyici bir etkiye sahiptir.
Amonyak kokusunun salunmasından dolayı oluşabilecek zehirlenme durumlarında, hastalar bulunduğu ortamlardan uzaklaştırılmalı ve açık havaya çıkarılmalıdır ve ortamın camları açılarak içeriye temiz havanın girmesi sağlanmalıdır. Aynı zamanda hastaya süt ve yoğurt gibi besinler verilebilir. Amonyak kokusuna maruz kalan kişiler, sonradan bronşit, akciğer ve nefes borusu ödemleri oluşması nedeniyle mutlaka sağlık gözetiminde bulundurulması gerekir.
" } ] }