{ "title": "Koku", "image": "https://www.koku.gen.tr/images/koku.jpg", "date": "20.01.2024 16:11:14", "author": "gizem uzunosmanoğlu", "article": [ { "article": "Koku, koku alma duyusu ile hissedilen insanlar ve hayvanlar tarafından genellikle çok düşük değerde sayılabilecek konsantrasyonda olan bir ya da birden fazla kimyasal maddelerden her biridir. Kokuların esas görülüş şekilleri burnumuza gelen hem hoş kokular hem de hoş olmayan kokular şeklinde adlandırılır. Bazı zamanlarda parfümlerden bahsetmek için kullanılan fragrens aroma terimlerinde ve genellikle gıda endüstrisinde hoş kokuları tanımlamak için kullanılır. Sıcak havalarda koku soğuk havalarda algılanan kokuya göre daha yoğun hissedilir. Aksine pis koku, kötü koku, ufunet ve tütme terimleri içinde kullanılmaktadır. Kokular Aristo'dan beri çeşitli sınıflandırmalara ayrılmıştır. Kimi zaman ise maddelerin duyularla algılanabilen uçucu kısımları olarak da bilinir. Bu dönemlerde kullanılan genel sınıflandırma keskin, çürük, nane, misk, çiçek, kafur ve eter olarak ayrılabilir. Bunların yanı sıra halk arasında ise kokunun yoğunluğu kokusuz, çok zayıf ya da koku eşiği, zayıf, belirgin, kuvvetli, çok kuvvetli, dayanılmaz olarak sınıflandırılabilir. Koku hissi genellikle olfaktör reseptörlerin kullanılabilir konsantrasyonuna dayanmaktadır. En geniş koku aralığı organik bileşiklerden oluşmaktadır. Koku algılaması temel bir histir. Bu his insana zevk verir. Bir insan 10.000'in üzerinde koku molekülünü birbirinden ayırt edebilir. Koku alma sistemi beynimizde yer aldığından koku alma duyusu ruhsal durum, hafıza, stres ve konsantrasyon ile yakından ilişki içerisindedir. Koku işleminin önemli bir özelliği de anıları canlandırmasıdır. Bazen burnunuza bir koku gelir ve oku sizi anlık alıp eskide yaşadığınız ya da daha önceden algıladığınız yerin aklınıza gelmesi ile sizi geçmişinize götürebilir.

Koku ile İlgili Temel Bilgiler, koku alma bilgileri aracılığı ile kokuların algılanmasını sağlar. Moleküller arasındaki çok küçük sayılabilecek farklılıklar çiçeklerin, meyvelerin ve insanların birbirinden çok ayrı kokulara sahip olmasına sebep oluyor. Havada çözülmüş haldeki koku verici moleküllerin verdiği histir. Çoğu kokular organik bileşikler tarafından oluşsa da amonyak ve hidrojen sülfit gibi inorganik maddelerde kokabilir. Kokuların ruhumuzu etkilediği bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.

Koku ile İlgili Bilimsel Gerçekler, koku duyumuz burun mukozasında 2 farklı alanda bulunmaktadır. Havaya yayılan koku molekülleri mukoza tabakasına nüfuz ettiğinde bir eşleştirme prosesi devreye girer ve vücuttaki sinir hücreleri beyine sinyal gönderir. Alınan sinyaller beyine ulaştığında beyin daha önceki deneyimleri ile belirlenmiş olan şifreleri çözerek kokunun tanınmasını sağlar. Ulaşan bu koku bilgisi duygusal ve dürtüsel merkezlere de iletilmektedir. Kokunun duygusal ve davranış bakımından etkileri bu şekilde açıklanabilir. İnsan yapısının kokuya olan hassasiyeti ve algı seviyesi oldukça fazladır. Bir insan burnu çok fazla maddeyi milyonlarca hatta trilyonlarca kez seyreltilmiş olsa bile algılama özelliğine sahiptir. Beyin ise insan yaşamında önemli kabul ettiği veya onu etkileyen kokuları unutmaz.

Kokunun İnsan Üzerinde Etkileri, İki basamaklı süreçte ele alabileceğimiz kokunun etkileri vardır. İlk olarak burundaki sitimulus bölgesinin reseptörler hissetmesi ile fizyolojik faz ve ardından psikolojik faz gelir. Stimulus'ların insan insan beynindeki koku alma bölgesi tarafından uyarılır ve çalışması sağlanır. Bu sebeple kokunun analitik ve objektif olarak ölçülmesi imkânsız olarak görülmektedir. Tamamen kişisel özellikler gösteren kokuya verilen tepki, cinsiyet, sağlık durumu ve yaşa bağlı olan nedenlerle değişiklik gösterebilir. Dışarıdan gelen ve alışık olunmayan kokular daha çok algılanmaktadır. İnsanın kendi vücut kokularının bulunmasıyla beraber alışık oldukları kokular da az algılanır. Koku algılama duyuları kimi zaman insana bir madde hakkında da bilgi verir. Flavorist ve parfumerler sadece kompleks karışımların içindeki çok ufak miktarda kimyasallar da algılanabilir. Aynı kokuya sürekli maruz kalındığında burun bu kokuya da alışır ve bu da kendi kokusu gibi alışılmış bir koku olur algısı azalır. Canlıların çoğunda vücutlar arası bir koku iletişimi mevcuttur. Çiftlerde her iki tarafında beğeneceği kokuların kullanılması birbirine yaklaştırabilir. Güzel bulunan kokular kişinin kendine olan güvenini de yerine getirebilir." } ] }