Amonyak, hidrojen ve azotun birleşiminden oluşan, bazı aminoasitlerin deaminasyonundan ve aminler ile nükleik asit gibi kaynaklardan meydana gelen oldukça keskin kokulu bir gazdır. Suda çözünebilen ve oldukça zehirli bir atık ürün olan amonyak, kimyada NH3 formülüyle gösterilir. Amonyağın Özellikleri Amonyak, OH iyonu içermemesine rağmen zayıf baz özelliğine sahiptir ve gazlaşma gizli ısısının oldukça yüksek olmasından dolayı sanayi tesislerinde soğutucu olarak da kullanılabilmektedir. Atmosfer basıncında -33.34 ℃ kaynama noktasına sahip olan amonyağın, molekül ağırlığı 17.0304 g/mol'dür ve -78 ℃ sıcaklıkta gaz halinde bulunur. Molekül şekli üçgen piramit şeklindedir ve polar yapısından dolayı su içerisinde yüksek miktarda çözünebilir. Amonyak, ilaç, parfüm, gübre ve boya gibi birçok maddenin sentezleme işleminde ilk olarak kullanılır. Aynı zamanda temizlik maddelerinde de kullanılan amonyak, canlılar için oldukça zehirli bir maddedir ve kullanılırken kesinlikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Amonyağın Ticari Kullanımı ve Güvenlik Kovalent bağlı bir bileşik olan amonyak, insanın gözünü yaşartacak ve akmasına sebep olacak kadar keskin bir kokuya sahiptir. Ticari amaç için kullanılan ve amonyak olarak bildiğimiz sıvı, aslında amonyak gazı değildir. Amonyağın suyun içerisinde erimiş halde bulunduğu amonyum hidroksittir. Oldukça kuvvetli bir alkali olan amonyum hidroksit, evlerde temizlik malzemesi olarak kullanılabilir. Sanayide azot ve hidrojenin sıkıştırılmasıyla, kızgın demir ya da platinyum üzerinden geçirilmesiyle ve fabrikaların bacasından çıkan dumanların arıtılması sonucu elde edilebilen amonyak gazının zararlarından korunmak oldukça önemlidir. Amonyak Kokusuna Maruz Kalmanın Zararları Çok güçlü ve etkili bir madde olan amonyak, 5-25 ppm arasında kokusu hissedilebilir ve uzun süre boyunca amonyak kokusuna maruz kalındığında zehirleyici bir etkiye sahiptir.
Amonyak Kokusuna Maruz Kalınması Durumunda Alınacak Önlemler Amonyak kokusuna maruz kalma durumlarında, hastalar bulunduğu ortamlardan uzaklaştırılmalı ve açık havaya çıkarılmalıdır. Ortamın camları açılarak içeriye temiz havanın girmesi sağlanmalıdır. Aynı zamanda hastaya süt ve yoğurt gibi besinler verilebilir. Amonyak kokusuna maruz kalan kişiler, sonradan bronşit, akciğer ve nefes borusu ödemleri oluşması nedeniyle mutlaka sağlık gözetiminde bulundurulmalıdır. |
.jpg "Ayak Kokusuna Ne İyi Gelir?")
Asaf
04 Ağustos 2024 PazarAmonyağın suda çözünebilir ve oldukça zehirli bir gaz olduğunu bilmiyordum. Kimya dersinde bu bilgiyi kullanabilirim, ancak evde temizlik yaparken amonyak kullanırken nelere dikkat etmeliyim? Aşırı derecede amonyak kokusuna maruz kalırsam ne yapmalıyım?
Cevap yazAdmin
04 Ağustos 2024 PazarAsaf bey, amonyağın suda çözünebilir ve zehirli olduğunu öğrenmiş olmanız, bu maddeyi kullanırken dikkatli olmanız gerektiğini gösterir. Evde temizlik yaparken amonyak kullanacaksanız aşağıdaki önerileri dikkate almanız önemlidir:
1. Havalandırma: Amonyak kullanacağınız alanı iyi havalandırın. Pencereleri açın ve mümkünse bir fan kullanarak havanın dolaşmasını sağlayın.
2. Koruyucu Ekipman: Eldiven ve maske takarak cildinizi ve solunum yollarınızı koruyun. Gözlerinize sıçramasını engellemek için koruyucu gözlük kullanabilirsiniz.
3. Amonyak ve Çamaşır Suyu Karıştırmayın: Amonyağı çamaşır suyu gibi diğer temizlik maddeleriyle karıştırmayın. Bu, son derece zehirli gazların ortaya çıkmasına neden olabilir.
4. Maruziyet Durumunda: Aşırı derecede amonyak kokusuna maruz kalırsanız hemen temiz havaya çıkın ve derin nefesler alarak solunum yollarınızı temizleyin. Gözlerinizde veya cildinizde yanma hissi olursa bol suyla yıkayın ve gerekirse bir sağlık profesyoneline başvurun.
Bu önerilere dikkat ederek amonyağı güvenli bir şekilde kullanabilirsiniz. Kimya dersindeki bilgilerinizi de bu şekilde pratikte uygulayabilirsiniz.